یارانه مادران باردار قرار است به ماهانه دو میلیون تومان افزایش یابد، اما تجربه طرح‌های حمایتی گذشته نشان می‌دهد که وعده‌ها اغلب روی کاغذ باقی می‌مانند و خانواده‌ها هنوز منتظر دریافت حمایت واقعی هستند.

شورای‌عالی انقلاب‌فرهنگی با تصویب مصوبه‌ای جدید قصد دارد حمایت از جوانی جمعیت را تقویت کند. طبق این مصوبه، به مادران دارای فرزند متولد شده از ابتدای سال ۱۴۰۵ به مدت دو سال، ماهانه دو میلیون تومان پرداخت خواهد شد.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورا، اعلام کرده است که این مبلغ تحت عنوان «کارت امید مادر» بدون هیچ شرط دیگری شامل همه مادران می‌شود و بودجه آن در سازمان برنامه‌وبودجه پیش‌بینی شده است.با وجود این حمایت قانونی و چشمگیر، تجربه اجرای طرح «یسنا» نشان می‌دهد که دولت در عمل به وعده‌های خود کوتاهی کرده است.

کارشناسان حوزه رفاه اجتماعی و جمعیت تأکید دارند که روند عملیاتی‌کردن طرح هنوز با مشکلات جدی مواجه است و تأخیر در تخصیص به‌موقع اعتبارات، پرداخت‌های ناقص و عدم اجرای مستمر باعث شده بسیاری از مادران و کودکان نتوانند از حمایت‌های وعده‌داده‌شده بهره‌مند شوند.

در این باره زهرا قیومی، مدیرکل دفتر امور حمایتی و توانمندسازی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی توضیح داده که طرح «یسنا»، برنامه حمایتی دولت در حوزه مادران باردار و دارای فرزند زیر دو سال، تاکنون بیش از دو میلیون و ۵۰۰ هزار مادر را تحت پوشش قرار داده است. بااین‌حال، وی تأکید دارد که مشکل اصلی طرح تأخیر در تخصیص اعتبارات است: معمولاً بودجه در پایان سال ابلاغ می‌شود و این موضوع باعث می‌شود تنها یکی دو مرحله پرداخت انجام گیرد. اگر اعتبارات از ابتدای مهرماه به‌صورت مستمر تخصیص یابد، طرح می‌تواند به‌موقع و اثربخش اجرا شود.

نکته مهم دیگر محدودیت پوشش طرح است. طبق اعلام وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، تنها مادران دهک‌های یک تا هفت درآمدی مشمول دریافت حمایت هستند و اولویت با مادرانی است که فرزند شیرخوار دارند. بسته‌های غذایی طراحی‌شده نیز شامل ۱۶ قلم کالای ضروری هستند و امکان برداشت نقدی وجود ندارد.

به گفته کارشناسان، این محدودیت‌ها می‌تواند مانع بهره‌مندی برخی مادران نیازمند شود و اثربخشی کلی طرح را کاهش دهد.قیومی همچنین به روند پیشین اجرای طرح «یسنا» اشاره کرد و توضیح داد که در سال‌های ۱۴۰۲ تا ۱۴۰۴ چند مرحله پرداخت انجام شده است: مرحله اول با پرداخت ۱.۵ میلیون تومان به هر مادر باردار یا دارای فرزند زیر دو سال، مرحله دوم ویژه مادران چندقلو با مبالغ تکمیلی، و مراحل بعدی برای تکمیل پوشش حمایتی. علاوه بر این، بیش از ۱۳۵ هزار کودک دچار سوءتغذیه نیز در سال گذشته تحت حمایت طرح قرار گرفتند و مبلغ حمایتی برای آنان امسال به ۱.۳ میلیون تومان افزایش‌یافته است.

بااین‌حال، نگرانی‌ها همچنان پابرجاست. کارشناسان معتقدند که اگر اعتبارات به‌موقع و مستمر تخصیص نیابد، نه تنها وعده‌های حمایتی دولت کامل اجرایی نخواهد شد، بلکه سلامت نسل آینده و کاهش آسیب‌های اجتماعی و اقتصادی نیز تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد. علاوه بر این، برخی انتقادها به محدودیت‌های عملیاتی و دهک‌بندی خانوارها معطوف است که ممکن است موجب تبعیض یا نارضایتی برخی گروه‌ها شود.

به گفته منتقدان، برای اینکه طرح‌هایی مانند «یسنا» و «کارت امید مادر» واقعاً تأثیرگذار باشند، دولت باید علاوه بر تخصیص بودجه کافی، نظارت دقیق بر اجرای طرح‌ها داشته باشد و از ابزارهای ارزیابی کارایی و اثربخشی استفاده کند. این امر می‌تواند تضمین کند که حمایت‌ها به دست مادران و کودکان نیازمند برسد و اهداف بلندمدت در حوزه جمعیت و رفاه خانواده محقق شود.

در نهایت، تجربه دو سال اجرای طرح «یسنا» نشان می‌دهد که بدون تخصیص مستمر و هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی، حتی طرح‌های مصوب و پرسرمایه نیز نمی‌توانند به‌صورت کامل اثرگذار باشند و تحقق وعده‌های دولت در حوزه حمایت از مادران همچنان نیازمند توجه ویژه است.

پایان پیام/