«کاسپین»‌های دیگری در راهند/ضرورت خانه‌تکانی سیستم بانکی

به گزارش حدیدنیوز به نقل از تسنیم، ابوالقاسم حکیمی‌پور، استاد اقتصاد و عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی دارای فوق‌لیسانس اقتصاد از دانشگاه تگزاس و دکترای مدیریت توسعه از دانشگاه دولتی کالیفرنیا، مؤلف کتاب‌های تصمیم‌گیری در مدیریت از طریق زنجیره‌های مارکوف و فرآیند خط‌مشی‌گذاری در سازمان‌های دولتی است.

حکیمی‌پور بر این باور است که اقدامات و خط‌مشی‌های بانک مرکزی در سالهای اخیر مسکّن و موقتی بوده است و نه علاج واقعی.

وی معتقد است که علت اصلی بروز مشکلات اخیر به دوره احمدی‌نژاد مربوط است که به‌صورت آنارشی‌وار به دادن مجوز برای ایجاد بانک و مؤسسات مالی و اعتباری اقدام شد. عملاً طوری شده بود که هر کس از کنار ساختمان بانک مرکزی رد می‌شد یک مجوز به وی می‌دادند.

دیگر نظرات این اقتصاددان را در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم در ادامه می‌خوانید.

    از 2000 مؤسسه پولی و اعتباری حدود 80 مورد آن مجوز دارند

علت اصلی بروز مشکلات فعلی در حوزه اعتراضات سپرده گذاران و در آستانه ورشکستگی قرار گرفتن برخی بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری چیست؟

حکیمی‌پور: از 2000 مؤسسه پولی و اعتباری و بانکهای موجود در سراسر کشور، تنها حدود 80 مورد از آنها دارای مجوز هستند.

یکی از مشکلاتی که ناشی از فعالیت این مؤسسات و صندوقهای قرض الحسنه به وجود آمده مشکل نقدینگی است.

علت اصلی بروز این مشکلات به دوره احمدی‌نژاد مربوط است که به‌صورت آنارشی‌وار به دادن مجوز برای ایجاد بانک و مؤسسات مالی و اعتباری اقدام شد. عملاً طوری شده بود که هر کس از کنار ساختمان بانک مرکزی رد می‌شد یک مجوز به وی می‌دادند.

در حال حاضر وضعیت بانکها و مؤسسات مالی کشور اصلاً خوب نیست. این نهادهای مالی علاوه بر مشکلات داخلی خود، با مشکلاتی خارج از سیستم بانکی مانند تسهیلات تکلیفی، بدهیهای معوق دولت به مؤسسات اعتباری و... دست به گریبان هستند.

در همان زمان نسبت به مشکلات احتمالی هشدارهای لازم داده شد ولی توجهی به این هشدارها نشد. بانک مرکزی نیز آن‌طور که باید و شاید کنترلهای لازم را به عمل نیاورد.

شرایط فعلی عوارضی را علاوه بر احتمال ورشکستگی بانکها در پی دارد که از بزرگترین خطرات آن، عدم اعتماد مردم به مؤسسات مالی و اعتباری و بانکهاست.

در حال حاضر مؤسسات مالی و اعتباری و بانکهای بسیاری هستند که در سیستم اقتصادی فعالیت و در روند آن دخالت می‌کنند ولی تحت نظر بانک مرکزی قرار ندارند. بانک مرکزی نیز برای مدیریت آنها به صدور بخشنامه و اخطار اقدام کرد در حالی که در عمل هیچ ضمانت اجرایی برای این اخطارها و هشدارها نبود.

به‌نظر من بانک مرکزی در این خصوص کوتاهی کرده و باید چارچوب مشخصی برای فعالیت این‌گونه مؤسسات ایجاد کند.

راهکار در شرایط فعلی چیست؟

حکیمی‌پور: یک راهکار در این خصوص ادغام این مؤسسات پولی و اعتبار با یکدیگر است. این فقط یک راهکار است ولی اگر در عمل موفق نشود چه خواهد شد؟

از بانک مرکزی و مسئولان می‌خواهم که در خصوص وضعیت موجود پشت درهای بسته تصمیم‌گیری نشود و از اقتصاددانان حرفه‌ای برای حل این مشکل بهره گرفته شود.

در غیر این صورت باید به‌زودی شاهد کاسپینهای دیگری بود.

به‌اعتقاد من سیستم بانکی نیازمند خانه‌تکانی است. باید به یاد داشت بحث ادغام تنها یک راهکار کوتاه‌مدت است و آثاری مسکّن‌وار دارد، به حل ریشه‌ای مشکل از نظر مدیریتی کمکی نمی‌کند.

 چه بانکهایی قرار است ادغام شوند؟

علاوه بر بحث ادغام بانکها و مؤسسات دچار مشکل، زمزمه‌هایی در خصوص ادغام بانکهای متعلق به ارتش، نیروی انتظامی و...  شنیده می‌شود. یک بار نیز این شایعه قوت گرفت ولی آن زمان از سوی بانک مرکزی رد شد.